Het belang van het constituerend beraad

Datzelfde geldt ook voor het constituerend beraad.
Daar moet je echt goed geïnformeerd naartoe gaan in verband...
Dat was de boodschap, dat herinner ik mij nog wel...
dat was de boodschap die ik toen wel meekreeg...
want er was natuurlijk een vorm van overlap met de minister voor Grotestedenbeleid.
En de kans was niet helemaal denkbeeldig...
want er was het investeringsfonds Stedelijke Vernieuwing...
dat de minister voor Grotestedenbeleid...
heel gemakkelijk daar allerlei grepen in de kas wilde doen.
Dus zo'n boodschap: 'Laat dat niet gebeuren.'
Zo'n boodschap krijg je dan wel in alle helderheid en duidelijkheid mee.
Dus u was als staatssecretaris wel aanwezig bij dat constituerend beraad?
Want dat is niet altijd gebruikelijk. -Nee, daar ben ik bij aanwezig geweest.
En als je daar niet bij aanwezig bent...
dan moet de minister dat op een fatsoenlijke manier doen.
Constituerend beraad, voor luisteraars die niet bekend met die term zijn:
De eerste keer dat een nieuw kabinet bij elkaar komt...
en waar de meer gedetailleerde afspraken over portefeuilleverdelingen gemaakt worden.
Een berucht fenomeen waar je goed beslagen ten ijs moet komen...
omdat onwetendheid daar nogal rampzalig kan uitpakken.
Het mooiste verhaal wat hierover in de wereld is...
dat is met Camiel Eurlings en Tineke Huizinga...
waar het ging om de positie van de Nederlandse Spoorwegen.
Dat Camiel Eurlings op zijn Limburgs zei: 'De NS doe ik zelf'...
en Tineke Huizinga hem niet verstond.
Daarmee was ze de Nederlandse Spoorwegen als onderdeel van haar portefeuille kwijt.
Ja. En dat is u niet gebeurd die keer. U was er als staatssecretaris bij.
Misschien nog even naar het einde van uw periode als minister van BZK.
Het kabinet Balkenende III viel uiteindelijk...
in een politiek rommelige periode die met name ook de VVD betrof.
De paspoortaffaire van Ayaan Hirsi Ali.
Daarna de strijd tussen Rita Verdonk en Mark Rutte.
Over die tijd wordt nu weer veel gesproken...
omdat dat natuurlijk het begin was van 17 jaar partijleiderschap van Mark Rutte...
binnen de VVD.
Wat is u daar, in uw rol als minister van BZK, veel over bijgebleven?
Want die...
Het raakte voor een deel wel uw portefeuille ook.
Jazeker.
Wat mij daar in het bijzonder van bijgebleven is...
Ja, toen was het geëscaleerd.
Dus daar lag een immens politieke vraag op tafel.
En wij hadden vanuit Binnenlandse Zaken...
samen met de voorzitter van VNG...
de voorzitter van IPO en nog wat anderen...
en Alexander Pechtold was toen mijn collega op Binnenlandse Zaken.
Voor bestuurlijke vernieuwing? -Voor bestuurlijke vernieuwing.
En wij zaten in Kopenhagen.
Om daar de reorganisatie van het daar plaats gevonden hebbende...
Van het binnenlands bestuur. -Ja, ja.
En toen werd ik op een gegeven ogenblik, aan het eind van de middag gebeld door Rita.
'Ja, er is een bijeenkomst bij Jan-Peter Balkenende. Kom jij ook?'
Mijn verhoudingen met Rita Verdonk waren eigenlijk altijd heel fatsoenlijk.
Zo af en toe wel stevige discussies, maar intermenselijk zat daar niets.
'Ja Rita, het spijt me geweldig, maar helaas.'
Vervolgens Balkenende aan de telefoon met dezelfde vraag. 'Ja, lukt niet.'
Ik zeg: 'Voor de staatsrechtelijke kant van de zaak zal ik zorgen dat mijn SG stand-by is.
Dus als jullie met staatsrechtelijke vragen zitten...
dan is die kennis direct beschikbaar.'
Nou, dat bleek natuurlijk toch in de eerste plaats een politiek gesprek te worden...
waarbij daar in het appartement van Jan-Peter...
met name ook de heer Weisglas nog een bepaalde rol heeft gespeeld...
als ik het mij goed herinner.
En toen waren wij weer terug, en toen op het departement...
dat was volgens mij de donderdag.
Toen stond Alexander Pechtold bij mij in de kamer met de handen in de lucht, van:
Wat moet ik hiermee aan?
Ja, dat zul jij...
Want de discussie was opgelaaid...
met name ook binnen D66.
Dat zul jij toch in je eigen politieke kring tot een oplossing moeten brengen.
Daar kan ik jou heel moeilijk bij adviseren. Dat moet je toch zelf doen.
Nou ja, toen viel als gevolg van...
of mede als gevolg van een wat verkeerde vraagstelling...
van de toen fungerend fractievoorzitter van de VVD, Willibrord van Beek...
Toen kwamen er verkeerde antwoorden uit.
Nou, toen was het kabinet gevallen en de vrijdag daarna...
toen werd dat natuurlijk ook gematerialiseerd.
En toen vertrok het D66 smaldeel.
En de volgende dag, ik heb mij daar zeer over verbaasd...
stond er een groot interview met Alexander Pechtold in de Volkskrant met als kop:
'Ik had de regie'.