Je zegt dat je niet te politiek kunt worden.
Je kunt niet te politiek worden. De politiek
heeft z'n eigen ding, maar vanuit je vakinhoudelijkheid
moet je hen adviseren. Hoe ik daarmee omging,
kan ik wel een voorbeeld geven. In Balkenende
IV boterde het niet meer tussen CDA en
PvdA, maar er moest wel een besluit komen
over een nieuwe verlenging in Uruzgan. Dat leidde
ertoe dat ik in totaal iets van twintig
briefings heb gegeven aan een kernkabinet dat daarover
ging. De minister-president, twee vicepremiers, de drie vakministers,
de secretaris van AZ zat erbij, en ik,
zei de gek.
De drie vakministers, dat is die 3D-aanpak.
Dat was Ontwikkelingssamenwerking, Buitenlandse Zaken en Defensie. Iedere
keer was er meer behoefte aan informatie en
moest ik een briefing geven, zodat we in
ieder geval een volgende vergadering hadden om de
partijen aan tafel te krijgen. Mijn briefings werden
van tevoren niet door mijn minister gezien, en
die vrijheid gaf Eimert van Middelkoop mij ook.
Dat vond ik heel knap van hem. Bij
de eerste sessie heb ik slides uitgedeeld, geen
digitale briefing, papieren slides. Toen heb ik tegen
de bewindspersonen gezegd: kijkt u even naar de
eerste slide. Daar stond de spreuk van Michiel
Adriaanszoon de Ruyter. Die werd, terwijl hij al
met pensioen was, gevraagd om toch nog een
keer tegen piraten te gaan vechten. Toen kreeg
hij wel heel oude en weinig schepen mee, slechte bemanning.
Daar maakte hij zich zorgen over, en toen
vroeg een van die bestuurders aan hem: heeft
u uw courage verloren? Toen zei hij: de
heren hebben mij niet te verzoeken, doch te
gebieden. Daarna zei hij ook: en al zou
u mij met één schip sturen, zou ik
nog gaan. Dat heb ik even weggelaten, maar
die eerste zin heb ik voor op mijn
slides gezet. Ik heb ze uitgelegd dat ik
niet meedoe aan politieke spelletjes. U krijgt mijn
professionele oordeel, of u het leuk vindt of
niet. U mag ermee doen wat u wilt,
maar u krijgt mijn professionele oordeel en advies.
Daarbij heb ik ook tegen ze gezegd: u
ziet dat ik mijn slides op papier uitreik
en die neem ik ook weer in. Dus
als u aantekeningen wilt maken, moet u dat
vooral op uw eigen papier doen, want mijn
slides neem ik weer mee.
Toen keken ze mij raar aan. Ik zei
dat ik heel goed begrijp dat informatie uitlenen
aan de pers voor jullie een wapen is,
maar de krijgsmacht is een betrouwbaar instituut in
Nederland en dat gaan we niet schaden door
informatie van de Commandant der Strijdkrachten naar de
media te brengen. Toen was het even stil.