Ik heb altijd alles aan de Kamer gemeld.
En het is natuurlijk de grootste missie geweest na Korea.
Heb je ooit in de krant gelezen dat Van Middelkoop de Kamer niet heeft geïnformeerd op een bepaald punt?
Never en nooit. En er zijn nogal wat collega's op dat departement na mij, die naar huis zijn gestuurd om zo'n soort reden.
En het had ook te maken met mijn parlementaire ervaring. Ik wist: je houdt nooit iets geheim, nooit.
Hoe slecht het nieuws ook is... Ik heb een paar keer gehad dat ik tegen mijn ambtenaren zei, en ook tegen de Commandant der Strijdkrachten: meld dit aan de Kamer.
Dan trokken ze een gezicht of ik wel goed bij mijn hoofd was. Het was niet hun belang, begreep ik ook wel.
Ik zeg: ik laat het aan jullie over hoe je het formuleert. Want ik weet, Defensie heeft een fantastisch vermogen om dingen op te schrijven waar je zo overheen leest.
En ging dat dan Kamerbreed, of ging dat dan naar de “commissie stiekem”? Nee, dit ging gewoon uit naar de hele Kamer.
Want we hadden in voortgangsrapportages, elk kwartaal was er een voortgangsrapportage, van de 3D-ministers, Verhagen, Koenders en mij, over de voortgang van de missie. Dat waren toch stukken van
dertig pagina's.
Zet het daar in. Nooit zal mij verweten worden dat ik iets niet heb verzwegen.
Want er zijn zoveel mensen betrokken bij welk incident en actie dan ook, het komt altijd aan de orde. En een keer was het behoorlijk brisant omdat er...
Dat is de zogenaamde slag bij Chora geweest, de grootste geweldsactie die we in die tijd hebben gehad, waar tientallen, waarschijnlijk ook burgers zijn omgekomen.
Daar is later nog wel wat gedoe over gehad, maar nooit richting de minister van destijds.
En ik kwam er op een gegeven moment achter, via één of andere militair die op het hoofdkwartier zat in Kabul, dat juristen daar hadden opgeschreven dat onze missie in strijd was met elementaire regels van humanitair oorlogsrecht.
Je hoort het me zeggen: dat is brisant.
Maar het was een geheim stuk, en het had geen finale status, want finale status heeft een juridisch advies in Brussel, bij het
NAVO-hoofdkwartier. Dat is allemaal goed gelopen.
Ik zal niet zeggen wat ik daarvoor heb gedaan. Het is allemaal eerlijk gegaan, maar ik heb zelfs over het geheime stuk, heb ik tegen mijn ambtenaren gezegd: meld het bestaan ervan in een
voortgangsrapportage.
Doe het op pagina 25, wat mij betreft, want zo ver lezen ze vaak niet. Maar het heeft er ingestaan.
En dat, daar ben ik wel een beetje trots op eerlijk gezegd, dat... Ik ben ook trots op een heleboel dingen die de militairen hebben gedaan en vooral nagelaten.
Er is niemand daarna vervolgd voor een of andere actie, terwijl het Openbaar Ministerie ook in Uruzgan zat. En terecht.
Dus al hun handelen is getoetst aan de regels van het recht en de missieregels. Dus daar ben ik wel trots op.
Maar goed, dat is dan hun professionaliteit. Maar dat de missie nooit in het ongerede is gebracht, ook later niet, omdat wij de Kamer niet zouden goed hebben geïnformeerd, dat is wel een bron
van enige tevredenheid.
Ja, zo doen we dat in een democratie.